Sahte Yemlerle Kıyıdan At-Çek Tekniğiyle Levrek Avı
Bu başlık altında; levrek nerede bulunur, ne zaman avlanır gibi genel konulara girmiyeceğim, diğer başlıklarda bu konu bolca geçmektedir. O nedenle herkesin merakla beklediği takımın hazırlanması ve at çek tekniklerine değineceğim.
GENEL BİLGİLER
Denizde veya tatlısuda kıyıdan at çek yaparak balık yakalama tekniğine uluslar arası literatürde "Spinning" denilmektedir. Bazı dillerde buna Casting de denilir.
Bu yötemle kullanılan takımara ise "Spinner" denir. Hem kamış hem makine hem de sahte yemlerin kıyıdan atışa uygun tiplerine Spinner denildiğini hatırlatmakta yarar vardır.
Bu malzemeler belki herkeste vardır, fakat bu güne kadar doğru kullanabilen ancak bir kaç kişi gördüm. Nasıl bağlanır, nasıl atılır nasıl çekilir ????? konularında kedine göre doğru yöntemi bulabilmiş bu az sayıdaki meraklı kişi sık sık 300 gram ile 8 kilo arasında levrek avlayabilmeleriyle kendilerini ispat etmektedirler. Ama her nedense; amatör balıkçılar bu ve benzeri sahtelerin kullanımı konusunda bilgi vermede çok cimri davranmaktadır.
Burada anlatılan bilgiler sadece kişisel tecrübelerime değil, bu malzemelerin kullanım kataloglarındaki standartlara da dayamaktadır. Bu bilgilerin satır satır okunması halinde herkesi levrek olan yerde onu avlayabilen yeterli düzeyde levrek avcısı yapacağını sanıyorum.
KULLANLACAK KAMIŞ VE MAKİNENİN ÖZELLİKLERİ
1- Kamış
Kullanacağımız sahtenin ağırlığına göre levrek avında 10-60 gram arasında atara sahip, karbon veya kompozitten imal edilmiş, hafif, avlağa göre 2-3 metre arasında uzunlukta ve tercihen 2 parçalı (teleskopik olmayan) kamışlar daha etkilidir. Bu kamışların çekeri ise 10 libreye (4.5 kg) kadar olmalıdır.
2- Makine
Aynen kamışta olduğu gibi, uzun süre at çek yaparken yorulmamak için hafif ama sağlam, tercihe göre 30 -50 arasında büyüklüğe sahip, seri (1:4-1:5.5 arası) sarımlı, en az 4 bilyeli makineler bu amaca uygundur.
KULLANILAN SAHTE TİPLERİ
I- Silikon kum yılan balığı maketleri (raglou);
Çeşitli boy ve renklerde olabilen bu sahtelerle levrek avı oldukça verimlidir. Hem tekne arkasından hem de kıyıdan at/çekte kullanılabilir. Kısaca kancası üzerinde, uzun bir balık çeklinde silikon sahte yemler olarak tanımlanabilir.
Renk seçiminde deneyimler ön plana çıkar. Siyahi kırmızıdan süt beyazına kadar her renk etkili olur. Gece kullanımına uygun fosforlular, simliler vs. olmak üzere renk çeşitleri çoktur. Bulanıklık ve karanlık (akşam saatleri yada bulutlu bir hava) açık ve parlak olanlarını ön plana çıkartırken, duru sularda ve gün ışığı altında daha mat renkler tercih edilebilir.
Raglou ucuz bir malzemedir. Tercih ettiğiniz her renkten ve 4 cm den 12 cm ye kadar her boydan bulundurmakta yarar vardır. Basit bir kaliteli maket balık 20 YTL den yüksek fiyatla satılırken, bu parayla onlarca raglou almak mümkündür. Keza levrekten sinarite, melanuryadan ıskarmoza, istavritden sarıkuyruğa kadar pek çok balığı bunlarla avlamak mümkün olduğundan, harcadığınız paranın karşılığını fazlasıyla verecektir.
Başlıca 4 tip raglou mevcuttur;
1- Standart kum yılan balığı modeli (RAGOT RAGLOU)
2- Kurşun kafalı kum yılan balığı (RAGOT RAGBAR)
3- Ahtapotlu kum yılan balığı (RAGOT OCTORAG)
4- Ağırlıklı ahtapotlu kum yılan balığı (RAGOT RAGLOU TRANIE)
5- Yılan balığı/Hortum (RAGOT ANGUIL POP)
II- İğnesiz Silikon Yemler (Sassy)
Silikondan yapılmış, balıktan karidese, kerevitten kurta solucana kadar değişen şekillerde ve özellikle tatlısu avında etkili yapay yemlerdir.
Bunlar Jighead denilen kurşunlu kurşunsuz kancalara takılarak kullanılır. Uzağa atışa veya diplenmesini ihtiyacı hissettikçe ağır kurşunlu kancalar kullanılır.
III- Tüylü ve Yünlüler (STREAMER)
Bunlar kanca ve ona bağlı kurşun kafa üzerine (jig head) sarılmış yün - tüy ve sentetik liflerdir. Bağlanirken balık görüntüsü verilir, gerekirse göz eklenir. Bazen ekstra ağırlık ta eklenebilir. Bazılarının özerine döner kaşık eklenebilir.
Daha yaygın olan tüylüler fly balıkçılığına benzer şekilde sade kanca üzerine tüy ve parlak ipler bağlanarak oluşturulur.
IV- Sert Maketler
Hepimizin rapala, yoziru, daiwa, virav, erma markalarıyla tanıdığımız kimisi yüzen kimisi 1 metre kimisi 2 metre dalan, kimisi kuyruk sallayan, kimisi dalıp çıkan farklı şekil, renk, desen ve büyüklükteki, üzerinde bir yada birden çok tekli, ikili yada üçlü kanca bulunan yapay yemler/oltalar dır.
Sahtenin aksiyonu (kuruk sallama, dalıp çıkma, düz gelme) ve dalış derinliği tecrübeyle doğru seçilir. Burada şu aksiyon iyidir, şu derinliğe dalan yada yüzeyden gelenler harikadır diyemem. Havaya, dalgaya, dip yapısına, derinliğe vs. göre değişir. Büyüklüğü de hedeflenen balığa göre ayarlanır. 1 kg ya kadar 5-7 cm, 2 kg ya kadar 7-9 cm, 2 kg dan büyük balıklara 9-13 cm... 7 kg ve büyüklere daha büyük boylar kullanılabilir.
Bildiğim bir şey var ki o da renk seçimidir. Genel olarak; Açık parlak renkler bulanık ve dalgalı sularda, koyu renkler güneş tepedeyken randıman verir. Karadeniz'de suyun yeşilimsi rengi ve çok sıkça rastlanabilen serseri yüzen yosun parçaları nedeniyle yeşil ve tonları verimsizdir.
Kırmızı kafa beyaz gövde, hamsi - sardalya şekilli mavi ve yeşil, hatta bakır rengi, tipik magnum model (yılarya ve uskumru şekilli), ağzı bir karış açık su püskürten poper lar, en tutulan renk olan Prenses (tirsi şekilli mavi üzeri siyah benekli) ve son yılların olmassa olmazları fosfor renkli sarı-yeşil sahteler çok etkindir.
Kişisel tercihlerim:
Yoziru ve strike pro mavi, fosforik yeşil, bakır rengi hamsi modeli (M177,M99,M37)
Rapala Magnum, Prenses, Kefal ve uskumru renkliler ile kırmızı kafa (RH,SM)
Kaliteli markalardan fosforlu sarı-yeşil üstü ve gıdığı farklı renkte boyanmış uzun tip (yukarıdaki YT ve FT renkler)
Parlak ve fosforlu renklerden poperlar
MONTAJ
Spirolino ve Bull rag ülkemizde doğru kullanmayı bilenlerin çok az olduğu çok etkili iki araçtır. Nedense bu araçlar genelde standart yöntemler dururken uyduruk bağlama şekilleriyle kullanılır. Amaç sahte atmak değilse (mesela zargana şamandırası olarak kullanım) sorun çıkmaz fakat, sahte yem at-çek yönteminde yanlış monte edilen bu araçlar işe yaramaz.
Örneğin bizim zargana şamandırası diye adlandırdığımız Bull Rag...
Ona ne işkenceler ediyoruz, ne değişik amaçlarla kullanıyoruz bir bilseniz...
Alır almaz iki fırdöndüden birini kesmek Alahın emri gibi... Teli kesmek ve iki fırdöndüyü de çıkratmak yeni moda...
Acaba hiç düşündük mü? Neden buna tel bağlayıp bir ucuna iki tane fordöndü birden eklemiş?
Bakın icat ve imalatçısı olan Ragot firması BullRag'ı nasıl kullanmayı öneriyor...
Sanırım çizim gayet anlaşılır şekilde...
Bu durumda ben sahteyi uzağa atamıyorum, nasıl 2 gramlık raglou yu 30 metre uzağa atabilirim sorusu yanıtlanmış oldu...[/font]
Aynı şekilde uzağa atmayı kolaylaştıracak biçimde sahteyi (sıyırtma kurşuna) monte edebiliriz.
İstanbul Boğazında izmarit ve istavrit avında kullanılan sıyırtma kurşun spironun atasıdır.
Spiroya sahtenin bağlanmasına gelince;
Hafif takımları uzağa atmak ve düzenli-aksiyonlu çekmek için spirolino bir numaradır.
Kamışın boyuna göre 1 kulaçtan az olmayan misina ile sahte bağlanırsa doğru atış ve çekiş sağlanabilir.
Sonuç;
Hangi tür sahte olursa olsun, hafifliği nedeniyle uzağa atamıyorsanız bulrag'a, sıyırtma kurşuna ve spiroya bağlayabilirsiniz. Bu bağlamada 2 metreden uzun köstek kullanmak yeterlidir. Misina kalınlığı avlamayı hedeflediğiniz balık büyüklüğüne ve misina kalitesine göre değişir. Elinizde 10 kg çeker 0.20 misina varsa onu kullanın, yok ise 0.40 a kadar çıkmakta mahsur yoktur.
AT ÇEK TEKNİĞİ
Bu şekil size ne anlatıyor?
/\/\____/\/\/\____________/\/\_____/\/\/\_______<-- <--
Kıyıdan at çek yaparken levrek sahtelerinden silikon olanlar bu düzende çekilir.
Burada anlatılmak istenen 1-1.5 metre sar, 3 sağa sola (yukarı yukarı, yukarı aşağı vs ) salla (küçük zigzaglarla çırp) 2 -3 karış sar 2 sağa sola çırp...
En son verilen rapalayla kombine bağlamada ve sadece rapala ile at çekte ise çekiş sitili aşağıdaki gibidir.
Bu da şu şekilde açıklanabilir.
Düzenli olarak sararaken arada ikile (dur sar, dur sar) sarmaya devam et ikile... sar ve sonra geniş zigzaglarla sağa sola yada yukarı açağı çırp (olta bir yere takılmış gibi kamışın ucunu yukarı doğru sektir)
GENEL BİLGİLER
Denizde veya tatlısuda kıyıdan at çek yaparak balık yakalama tekniğine uluslar arası literatürde "Spinning" denilmektedir. Bazı dillerde buna Casting de denilir.
Bu yötemle kullanılan takımara ise "Spinner" denir. Hem kamış hem makine hem de sahte yemlerin kıyıdan atışa uygun tiplerine Spinner denildiğini hatırlatmakta yarar vardır.
Bu malzemeler belki herkeste vardır, fakat bu güne kadar doğru kullanabilen ancak bir kaç kişi gördüm. Nasıl bağlanır, nasıl atılır nasıl çekilir ????? konularında kedine göre doğru yöntemi bulabilmiş bu az sayıdaki meraklı kişi sık sık 300 gram ile 8 kilo arasında levrek avlayabilmeleriyle kendilerini ispat etmektedirler. Ama her nedense; amatör balıkçılar bu ve benzeri sahtelerin kullanımı konusunda bilgi vermede çok cimri davranmaktadır.
Burada anlatılan bilgiler sadece kişisel tecrübelerime değil, bu malzemelerin kullanım kataloglarındaki standartlara da dayamaktadır. Bu bilgilerin satır satır okunması halinde herkesi levrek olan yerde onu avlayabilen yeterli düzeyde levrek avcısı yapacağını sanıyorum.
KULLANLACAK KAMIŞ VE MAKİNENİN ÖZELLİKLERİ
1- Kamış
Kullanacağımız sahtenin ağırlığına göre levrek avında 10-60 gram arasında atara sahip, karbon veya kompozitten imal edilmiş, hafif, avlağa göre 2-3 metre arasında uzunlukta ve tercihen 2 parçalı (teleskopik olmayan) kamışlar daha etkilidir. Bu kamışların çekeri ise 10 libreye (4.5 kg) kadar olmalıdır.
2- Makine
Aynen kamışta olduğu gibi, uzun süre at çek yaparken yorulmamak için hafif ama sağlam, tercihe göre 30 -50 arasında büyüklüğe sahip, seri (1:4-1:5.5 arası) sarımlı, en az 4 bilyeli makineler bu amaca uygundur.
KULLANILAN SAHTE TİPLERİ
I- Silikon kum yılan balığı maketleri (raglou);
Çeşitli boy ve renklerde olabilen bu sahtelerle levrek avı oldukça verimlidir. Hem tekne arkasından hem de kıyıdan at/çekte kullanılabilir. Kısaca kancası üzerinde, uzun bir balık çeklinde silikon sahte yemler olarak tanımlanabilir.
Renk seçiminde deneyimler ön plana çıkar. Siyahi kırmızıdan süt beyazına kadar her renk etkili olur. Gece kullanımına uygun fosforlular, simliler vs. olmak üzere renk çeşitleri çoktur. Bulanıklık ve karanlık (akşam saatleri yada bulutlu bir hava) açık ve parlak olanlarını ön plana çıkartırken, duru sularda ve gün ışığı altında daha mat renkler tercih edilebilir.
Raglou ucuz bir malzemedir. Tercih ettiğiniz her renkten ve 4 cm den 12 cm ye kadar her boydan bulundurmakta yarar vardır. Basit bir kaliteli maket balık 20 YTL den yüksek fiyatla satılırken, bu parayla onlarca raglou almak mümkündür. Keza levrekten sinarite, melanuryadan ıskarmoza, istavritden sarıkuyruğa kadar pek çok balığı bunlarla avlamak mümkün olduğundan, harcadığınız paranın karşılığını fazlasıyla verecektir.
Başlıca 4 tip raglou mevcuttur;
1- Standart kum yılan balığı modeli (RAGOT RAGLOU)
2- Kurşun kafalı kum yılan balığı (RAGOT RAGBAR)
3- Ahtapotlu kum yılan balığı (RAGOT OCTORAG)
4- Ağırlıklı ahtapotlu kum yılan balığı (RAGOT RAGLOU TRANIE)
5- Yılan balığı/Hortum (RAGOT ANGUIL POP)
II- İğnesiz Silikon Yemler (Sassy)
Silikondan yapılmış, balıktan karidese, kerevitten kurta solucana kadar değişen şekillerde ve özellikle tatlısu avında etkili yapay yemlerdir.
Bunlar Jighead denilen kurşunlu kurşunsuz kancalara takılarak kullanılır. Uzağa atışa veya diplenmesini ihtiyacı hissettikçe ağır kurşunlu kancalar kullanılır.
III- Tüylü ve Yünlüler (STREAMER)
Bunlar kanca ve ona bağlı kurşun kafa üzerine (jig head) sarılmış yün - tüy ve sentetik liflerdir. Bağlanirken balık görüntüsü verilir, gerekirse göz eklenir. Bazen ekstra ağırlık ta eklenebilir. Bazılarının özerine döner kaşık eklenebilir.
Daha yaygın olan tüylüler fly balıkçılığına benzer şekilde sade kanca üzerine tüy ve parlak ipler bağlanarak oluşturulur.
IV- Sert Maketler
Hepimizin rapala, yoziru, daiwa, virav, erma markalarıyla tanıdığımız kimisi yüzen kimisi 1 metre kimisi 2 metre dalan, kimisi kuyruk sallayan, kimisi dalıp çıkan farklı şekil, renk, desen ve büyüklükteki, üzerinde bir yada birden çok tekli, ikili yada üçlü kanca bulunan yapay yemler/oltalar dır.
Sahtenin aksiyonu (kuruk sallama, dalıp çıkma, düz gelme) ve dalış derinliği tecrübeyle doğru seçilir. Burada şu aksiyon iyidir, şu derinliğe dalan yada yüzeyden gelenler harikadır diyemem. Havaya, dalgaya, dip yapısına, derinliğe vs. göre değişir. Büyüklüğü de hedeflenen balığa göre ayarlanır. 1 kg ya kadar 5-7 cm, 2 kg ya kadar 7-9 cm, 2 kg dan büyük balıklara 9-13 cm... 7 kg ve büyüklere daha büyük boylar kullanılabilir.
Bildiğim bir şey var ki o da renk seçimidir. Genel olarak; Açık parlak renkler bulanık ve dalgalı sularda, koyu renkler güneş tepedeyken randıman verir. Karadeniz'de suyun yeşilimsi rengi ve çok sıkça rastlanabilen serseri yüzen yosun parçaları nedeniyle yeşil ve tonları verimsizdir.
Kırmızı kafa beyaz gövde, hamsi - sardalya şekilli mavi ve yeşil, hatta bakır rengi, tipik magnum model (yılarya ve uskumru şekilli), ağzı bir karış açık su püskürten poper lar, en tutulan renk olan Prenses (tirsi şekilli mavi üzeri siyah benekli) ve son yılların olmassa olmazları fosfor renkli sarı-yeşil sahteler çok etkindir.
Kişisel tercihlerim:
Yoziru ve strike pro mavi, fosforik yeşil, bakır rengi hamsi modeli (M177,M99,M37)
Rapala Magnum, Prenses, Kefal ve uskumru renkliler ile kırmızı kafa (RH,SM)
Kaliteli markalardan fosforlu sarı-yeşil üstü ve gıdığı farklı renkte boyanmış uzun tip (yukarıdaki YT ve FT renkler)
Parlak ve fosforlu renklerden poperlar
MONTAJ
Spirolino ve Bull rag ülkemizde doğru kullanmayı bilenlerin çok az olduğu çok etkili iki araçtır. Nedense bu araçlar genelde standart yöntemler dururken uyduruk bağlama şekilleriyle kullanılır. Amaç sahte atmak değilse (mesela zargana şamandırası olarak kullanım) sorun çıkmaz fakat, sahte yem at-çek yönteminde yanlış monte edilen bu araçlar işe yaramaz.
Örneğin bizim zargana şamandırası diye adlandırdığımız Bull Rag...Ona ne işkenceler ediyoruz, ne değişik amaçlarla kullanıyoruz bir bilseniz...
Alır almaz iki fırdöndüden birini kesmek Alahın emri gibi... Teli kesmek ve iki fırdöndüyü de çıkratmak yeni moda...
Acaba hiç düşündük mü? Neden buna tel bağlayıp bir ucuna iki tane fordöndü birden eklemiş?
Bakın icat ve imalatçısı olan Ragot firması BullRag'ı nasıl kullanmayı öneriyor...
Sanırım çizim gayet anlaşılır şekilde...
Bu durumda ben sahteyi uzağa atamıyorum, nasıl 2 gramlık raglou yu 30 metre uzağa atabilirim sorusu yanıtlanmış oldu...[/font]Aynı şekilde uzağa atmayı kolaylaştıracak biçimde sahteyi (sıyırtma kurşuna) monte edebiliriz.
İstanbul Boğazında izmarit ve istavrit avında kullanılan sıyırtma kurşun spironun atasıdır.
Spiroya sahtenin bağlanmasına gelince;
Hafif takımları uzağa atmak ve düzenli-aksiyonlu çekmek için spirolino bir numaradır.
Kamışın boyuna göre 1 kulaçtan az olmayan misina ile sahte bağlanırsa doğru atış ve çekiş sağlanabilir.
Sonuç;
Hangi tür sahte olursa olsun, hafifliği nedeniyle uzağa atamıyorsanız bulrag'a, sıyırtma kurşuna ve spiroya bağlayabilirsiniz. Bu bağlamada 2 metreden uzun köstek kullanmak yeterlidir. Misina kalınlığı avlamayı hedeflediğiniz balık büyüklüğüne ve misina kalitesine göre değişir. Elinizde 10 kg çeker 0.20 misina varsa onu kullanın, yok ise 0.40 a kadar çıkmakta mahsur yoktur.
AT ÇEK TEKNİĞİ
Bu şekil size ne anlatıyor?
/\/\____/\/\/\____________/\/\_____/\/\/\_______<-- <--
Kıyıdan at çek yaparken levrek sahtelerinden silikon olanlar bu düzende çekilir.
Burada anlatılmak istenen 1-1.5 metre sar, 3 sağa sola (yukarı yukarı, yukarı aşağı vs ) salla (küçük zigzaglarla çırp) 2 -3 karış sar 2 sağa sola çırp...
En son verilen rapalayla kombine bağlamada ve sadece rapala ile at çekte ise çekiş sitili aşağıdaki gibidir.
Bu da şu şekilde açıklanabilir.
Düzenli olarak sararaken arada ikile (dur sar, dur sar) sarmaya devam et ikile... sar ve sonra geniş zigzaglarla sağa sola yada yukarı açağı çırp (olta bir yere takılmış gibi kamışın ucunu yukarı doğru sektir)
Yorumlar
İlginiz için teşekkür ederim.